ایران-چین و یک سوال مهم | عربستان توان چرخش به شرق را دارد؟ | سفر رئیس جمهور چین به عربستان فقط ابعاد اقتصادی داشت؟ | تضمین‌هایی که چین به عربستان داد
تاریخ انتشار: ۲۱ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۹۳۰۶۷
همشهری آنلاین - گروه سیاسی: ورود چین به سرزمین اعراب و بستن قراردادهای تجاری با کشورهای عربی از جمله عربستان و قطر فصل جدیدی در معادلات منطقه ایجاد کرده است. هر چند که برخی کارشناسان معتقد هستند که این اتفاق تحولی در منطقه نیست و برخی دیگر آن را زنگ خطری برای ایران می‌دانند.
از سوی دیگر حضور رییس جمهور چین در شورای همکاری خلیج فارس در شرایطی رخ داده که با روی کار آمدن دولت دموکرات در آمریکا روابط این کشور با عربستان نسبت به دوره پیشین به سردی گراییده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مافیایی در نفت و سیستم اقتصادی اجازه توسعه روابط با چین را نمی‌دهد | نمونه‌های مستند از کارشکنی در روابط با روسیه و چین | موضع چین خلاف انتظار بود
این‌ها سوالاتی است که حسین رویوران کارشناس مسائل منطقه و خاورمیانه به آن پاسخ می‌دهد.
با روی کار آمدن دولت بایدن رابطه عربستان و آمریکا به سردی گراییده است. آیا این موضوع منجر به تغیر راهبردهای عربستان و گرایش به سمت شرق شده است؟
راهبردهای عربستان تغییر نکرده و عربستان توان تغییر راهبرد ندارد. نفت عربستان در اختیار یک شرکت آمریکایی-سعودی است و بسیاری از مناطق حساس نظامی و حوزه‌های مالی عربستان در اختیار آمریکاست. بخش بزرگی از سرمایه‌گذاری عربستان یعنی بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار در آمریکاست. بنابراین عربستان نمی‌تواند با غرب شوخی کند. اما چه اتفاقی با سفر رییس جمهور چین رخ داده؟ این موضوع به گله‌های چین از عربستان ارتباط دارد. چینی‌ها روزانه ۱۷ درصد نیاز نفت خود را از عربستان وارد می‌کنند که معادل بیش از ۲ میلیون بشکه در روز است. به همین دلیل چین در سوی مقابل انتظار دارد در مبادلات با عربستان کسری نداشته باشد و مبادلات تجاری دو طرفه باشد. بنابراین این سفر کاملا جنبه اقتصادی دارد و چین توان تغییر راهبردهای عربستان به سمت شرق را ندارد. عربستان نیز در ابعاد مختلف به غرب وابسته است و این وابستگی تک بعدی نیست که بتوان به سادگی آن را کنار گذاشت.
با این تفاسیر این سفر تحولی در معادلات منطقه به وجود نمی‌آورد؟
چین به عربستان تضمین خرید نفت داده که ۲ تا ۲ و نیم میلیون بشکه در روز وارد کند. عربستان نیز به میزان ۱۲۰ میلیون دلار قراردادهای چندساله با چین بسته است. این اتفاق تعادلی در مبادلات تجاری دو طرف به وجود آورده است. بنابراین این سفر و مراوده تحول سیاسی در منطقه نیست و کاملا بعد اقتصادی دارد.
اما آنچه از این سفر برجسته شده بعد سیاسی آن یعنی همراهی چین با مواضع کشورهای عربی علیه ایران است.
معمولا در عرف دیپلماتیک کشور میزبان بیانیه را آماده می‌کند و کشور مهمان آن را امضا می‌کند. ممکن است این موضوع مورد غفلت نمایندگان چین قرار گرفته باشد. با این همه گله ایران به جاست و ایران چنین انتظار از چین نداشته و به همین دلیل این رفتار به شدت به ما برخورده است. اما باید توجه داشت که رابطه ما با چین ابعاد سیاسی، نظامی و اقتصادی دارد. اما رابطه چین با عربستان عمدتا اقتصادی و تاحد کمی سیاسی است. بنابراین این دو قابل قیاس نیستند.
آیا شاهد تغییری در مراودات منطقه‌ای در آینده نزدیک خواهیم بود؟
بعید می‌دانم این توافق تغییری در منطقه ایجاد کند. معادلات منطقه به شکل سابق ادامه پیدا می‌کند. آمریکا معمولا حاشیه‌ای برای فعالیت به هم پیمانان خود می‌دهد و آنچه اتفاق می‌افتد و اقدامات عربستان در همین حاشیه است و نه بیشتر. بنابراین اعتقاد دارم که این حاشیه توان تغییر معادلات منطقه را ندارد.
در این شرایط به نظر شما راهبرد درست برای ایران چیست؟
به طور طبیعی مشکل ما با غرب است که ما را تحریم کرده و به ما فشار می‌آورد و پشت بسیاری از فعالیت‌های ضدایرانی در سراسر دنیاست. در این شرایط طبیعی است که با ما قدرت‌ها بین‌المللی ارتباط برقرار کنیم و تعامل با چین نیز یک انتخاب درست در همین راستاست. تا زمانی که غرب فشار می‌آورد ما راهی جز تقویت رابطه با روسیه و چین نداریم. هر چند که به نظر می‌رسد ما در رابطه با چین نیز شوخی می‌کنیم و این راهبرد را ترجمان عملی نمی‌کنیم.
سند همکاری ۲۵ ساله به عنوان یک چارچوب امضا شده اما نیاز به چندین قرارداد اجرایی دارد تا چین به تعهدات خود در حمل و نقل، نفت و گاز و مناطق آزاد عمل و در این حوزه‌ها سرمایه‌گذاری کند. واقعا جای سوال دارد که چرا ما به رابطه با چین شکل اجرایی و عملیاتی نمی‌دهیم. نکته اینجاست که من موانع داخلی در این مسیر نمی‌بینم بلکه سهل‌انگاری و تنبلی در این زمینه وجود دارد که باید به سرعت رفع شود.
فکر می‌کنید نقش ایران در منطقه چگونه می‌تواند تقویت شود؟
ببینید عربستان سعودی در چارچوب شورای همکاری خلیج فارس دیگر شیخ نشین‌ها را در اختیار دارد. با تشکیل این شورا و جمع کردن این کشورها کنار خود پیامی به قدرت‌های بزرگ از جمله آمریکا و چین می‌دهد مبنی بر اینکه حرفی برای گفتن در منطقه با متحدان خود دارد. عربستان به این شکل جایگاه خود در منطقه را تقویت می‌کند. ایران نیز در منطقه از امکاناتی برخوردار است اما هیچ‌گاه از چنین توان‌هایی استفاده نمی‌کنیم و این مسئله نیاز به بازنگری دارد. در حالی که ما امروز در راس محور مقاومت در منطقه هستیم و از مجموعه‌ای از توان‌ها از جمله توان دیپلماتیک و سیاسی برخورداریم. اما هیچ‌گاه نتوانستیم در شرایط مشابه از چنین توانی استفاده کنیم و این موضوع نیازمند اصلاح است.
کد خبر 727475 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها ایران و عربستان ایران و چین چین خاورمیانهمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: ایران و عربستان ایران و چین چین خاورمیانه معادلات منطقه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۹۳۰۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نماینده ویژه رئیس جمهور : نقش حمایتی از مردم افغانستان را دنبال می‌کنیم
نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران در امور افغانستان در گفت‌وگویی به تبیین آخرین وضعیت روابط تهران- کابل پرداخت.
به گزارش ایسنا؛ حسن کاظمی قمی در خصوص توجه خاص افغان‌ها به چابهار گفت: سیاست ما این بوده حوزه مکران و چابهار توسعه پیدا کند و برنامه‌های توسعه‌ای را دنبال می‌کنیم.
وی در ادامه گفت: از جمله اقداماتی که در منطقه چابهار و مکران صورت می‌گیرد مسئله احداث فرودگاه بزرگ بین‌المللی است. ما به دنبال جذب سرمایه‌گذار خارجی در منطقه چابهار هستیم.
کاظمی قمی در گفت‌وگو با ایراف در خصوص حق‌آبه ایران و رویکرد نمایندگی ایران در مورد واکنش‌های دولت سرپرست افغانستان در این موضوع اشاره کرد: آنچه دارالحکومه انجام می‌دهد، برآمده از تصمیمی است که در دارالخلافه در قندهار گرفته می‌شود. رهبری طالبان اعلام کرد در چارچوب معاهده ۱۳۵۱ باید حق آب مردم ایران را بدهند و حکم حکومتی داد.
وی در پاسخ به سوالی در مورد روش برخورد ایران با طالبان تصریح کرد: در دوران حکمرانان جدید در افغانستان از مسیر اقدامات دیپلماتیک و سایر اقدامات حرکت می‌کنیم. جمهوری اسلامی ایران نقش حمایتی از مردم افغانستان را دنبال می‌کند.
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در خصوص خط راه‌آهن چابهار به افغانستان گفت: مسیر کریدور ترانزیت ایران-افغانستان، چین را به آب‌های آزاد و قاره اروپا و آفریقا وصل می‌کند. در چارچوب طرح یک راه یک کمربند، الان چینی‌ها دنبال می‌کنند، کریدور ایران-افغانستان مفهوم دارد.
وی اشاره کرد: احتمالاً نشست‌های سه جانبه‌ای را میان ایران-افغانستان-چین برگزار خواهیم کرد. کشورهای دیگر منطقه هم از این کریدور استقبال کرده‌اند. ثبات و امنیت منطقه در گرو ثبات و امنیت افغانستان است.
کاظمی قمی در پایان گفت: افغانستان مسیر دستیابی‌اش به آب‌های آزاد از ایران کوتاه‌ترین و امن‌ترین حتی اقتصادی‌ترین است. با توجه به شرایطی که امروز به ویژه با بحران اوکراین بوجود آمده، مسئله کریدورهای ترانزیت منطقه‌ای معنای جدی‌تری به خودش گرفته است.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»